دوره آموزش نقاشی و سرامیک

نقاشی کاشی و سرامیک 

نقاشی روی کاشی و سرامیک یکی از شاخه های هنری بسیار پرطرفدار و جذاب می باشد که طرفداران خاص خود را دارد . این شاخه ی هنری ریشه در تاریخ کهن صنایع دستی ایران دارد . نقاشی کاشی و سرامیک مجموعه ای از انواع نقاشی سنتی ، اسلیمی ،هندسی و ... می باشد که جذابیت خاصی به کاشی و سرامیک ها بخشیده و کاربرد تزیینی در نماهای ساختمان ودکوراسیون داخلی دارد . 

نقوش هندسی در طراحی کاشی 

نقوش هندسی به مجموعه ای ازنقشها گفته می شود که برای ایجاد انها از روابط و قواعد هندسی استفاده می شود . نقوش هندسی معمولا در فضاهای معماری و گاها دکوراسیون داخلی سنتی ایرانی به شکل آینه کاری ، چیدن آجر، گچبری و ... و در صنایع دستی هنرهای ایرانی به شکل  کاشی ، مشبک سفال ، منبت ، فرش ، معرق ، ارسی ها ، کتاب آرایی و ... مشاهده می شوند .  

انواع نقوش اسلیمی 

نقوش اسلیمی شامل نقش های تزیینی به شکل گیاه و ساقه های مارپیچی می باشد که ابتدا و انتهای ان مشخص نیست . ختایی اسلیمی نیز یکی دیگر از انواع نقوش اسلیمی می باشد که شامل نقش و نگارهای خاصی با خطوط پیچیده و دایره وار و قوس های منحنی می باشد که در تزیین کتیبه ها و بعضی دیگر از شاخه های نقاشی از آن استفاده می شود . نقوش اسلیمی گاهی به صورت نقش های اصلی طرح و گاهی در کنار دیگر طرح ها در معماری ، هنرهای صناعی و یا کتاب ارایی استنفاده می شود.

واژه ی اسلیمی | منسوب به اسلیم یا اسلام است که گاها آنرا اسلامی نیز می نامند .نقوش اسلیمی یکی از هفت نقش اصلی در هنر نگار گری سنتی ایران محسوب می شود . نقوش اسلیمی نمودار درختی | تجریدی شکل متداول درخت به ویژه درخت تاک می باشد که شامل پیچش ها و گردش های پی در پی و هماهنگ شاخه های برگدار کامل و نیم برگها وگره ها می باشد که پایه های اصلی نقوش اسلیمی به شمار می رود . این شاخه ها با نظم و آراستگی خاصی به صورت بسیار زیبا و چشم نوازی در کنار همدیگر قرار گرفته اند به صورتیکه طرحی ویژه از درخت را ارایه می دهند . 

تمامی قوس های اسلیمی یک جهت به بیرون و یک جهت به درون دارند که جز اصول نقوش اسلیمی بوده و گرایش به بینهایت داشته وحاکی از جاودانگی و پابرجایی در این نقوش می باشند . اسلیمی طرحی است که شامل قوس های دورانی زیبا که با سرچنگ ها ، چنگ ها ، گره ها و انشعاب های خاص کامل می شود و شکوه و زیبایی خاصی را به وجود می آورد . 
محققان هنر و تاریخچه ی ایرانی ، اینطور بیان می کنند که ریشه ی طرح های اسلیمی برگرفته از "درخت زندگی" می باشد که در هنر ایرانی سابقه ی دیرینه ای دارد ، اما در هر حال طرح های اسلیمی نام جدید طراحی های کهن با شیوه ها ی گوناگون و متنوع می باشد که از زمان ایران باستان تا کنون کاربرد گسترده ای در نگارگری ایرانی و هنرهای تزیینی ایران دارد . 

باستان شناسان غربی ، چون اولین بار با این نقوش در تاریخ فلسطین روبرو شدند ، این نقوش را عربی می دانند در حالیکه بعدها متوجه شدند که این هنر هیچگونه ارتباطی با عرب ها نداشته و از هنر دیگر ملل ( ساسانی ، هلنی و بیزانس ) است ، اما نقوش اسلیمی در این دوره ها به کمال رسیده است.  طرحی که امروزه به نام نقوش اسلیمی کاربرد دارد ، طرحی انتزاعی از نقش هایی است که طی چند هزارسال ، تغییرهای بسیاری به خود دیده تا به صورت فعلی در آمده است . 

طرح های اسلیمی انواع مختلفی دارد که عبارتند از : 

• اسلیمی ساده 
• اسلیمی پر
• اسلیمی خالی 
• اسلیمی دهن اژدری
• ماری 
• خرطوم فیلی

تاریخچه ی نقوش اسلیمی

انتزاعی کردن طرح های گیاهی و جانوری در دوران بسیار پیشین مورد استفاده قرار گرفته است . در تمدن های یونان ، ایران از این تقوش انتزاعی استفاده ی بسیاری می شده است. از طرف دیگر به روایت دیگر پژوهشگران ، طرح های درخت زندگی را از آغاز هزاره ی سوم قبل از میلاد ، در آثار بدست آمده از شوش و لرستان کشف کرده اند . درهنرهای زمان هخامنشیان ،گرایش زیادی به تجسم انسان و حیوان وجود داشت و به نقوش گیاهی اهمیت کمتری داده می شد . با این وجود از طرح های پیچان هم بسیار استفاده می شد . 

آثار باقیمانده از دوره ی اشکانیان ، نشان دهنده ی روند تکاملی طرح های اسلیمی است که طی چندین سال به یکی از زیباترین نقوش تزیینی هنر ایرانی تبدیل شد . برخی از نقوش برجای مانده از این دوره را می توان پیشینه ی طرح های ختایی اسلیمی به شمار آورد . در آثار بر جای مانده از دوره ی ساسانیان طرح های اسلیمی گاها به صورت نقش اصلی و یا حاشیه تزیینی استفاده می شد .در این دوره نقش های اسلیمی بیشتر در سنگ تراشی ها و گچبری ها دیده می شد که می توان به اوج چیره دستی هنرمندان ایرانی در زمان ساسانیان و اشکانیان پی برد . 

در این دوران نه تنها از نقوش اسلیمی استفاده ی بسیاری می شد ، بلکه پایه ی به وجود آوردن هنرهای جدید و ابداعات خاص هنری شد .در این زمان هنر سفالگری نیز رونق گرفت که نقوش اسلیمی زینت بخش ظروف سفالی گردید.  زمان ساسانیان جزدوره های درخشان و پربار تاریخ هنر ایران محسوب می شود . در این زمان نقوش اسلیمی دچار تغییرات بسیاری شده است . در این دوره در آثار گچبری یا آجربری ، طرحهای اسلیمی خاصی به کاربرده شده که تماما از شکل برگ گیاه قلب مانند الهام گرفته شده است . درون این نقوش حالت های رگ برگی خاص و موازی دیده می شود که احتمالا نشات گرفته از نوع پیچک خاصی می باشد که بعدها با مداخله ی هنرمندان دیگر مقداری از این نقوش حذف شد و تنها دو بند امیخته بهم فروماند . 

در سده های بعدی دوره ی ساسانیان ، نقوش اسلیمی در هنر کتاب آرایی (حاشیه ی کتابها) در شمس و ترنج های تذهیب کتابها دیده می شود . بعد از این دوران ، استفاده از طرح های اسلیمی در کاشی ها ی میناکاری و زرین آغاز شد وباعث ایجاد تحولات دیگری در این نقوش گردید . بعد از دوران ساسانیان، کاربرد نقوش اسلیمی در تمامی شاخه های هنری پدیدار شد و درآنزمان تبدیل به یکی از متداول ترین نقشها در هنر کاشی کاری شد . در قالی و قالیچه ها نیز طرح هاس اسلیمی در متن و حاشیه ی آنها وجود دارد . 

آموزش طرح نقاشی روی کاشی 

طبع هنر دوستانه و زیبا پسندانه ی ایرانیان از دیرباز، باعث خلق آثار هنری و همچنین تحولات خاص در آنها شده است. در طی قرون متمادی ایران وایرانیان شاهد هنرمندان متعدد در زمینه های مختلف هنری بوده اند که هر کدام در هنر خود افراد شاخصی بوده اند . 
نقاشی روی کاشی نیز یکی از هنرهای سنتی و دیرینه ی ایرانیان می باشد که از گذشته تا کنون تاریخ شاهد جلوه های خاصی از این هنر زیبا می باشد . در راستای اهداف هنرو هنرمند پروری در این دوران مراکز بیشماری اقدام به برگزاری دوره های هنری نموده اند که مر کز آموزش مجازی پارس نیز با در نظر گرفتن اهداف ذکر شده یکی از مراکز ارایه دهنده ی دوره های هنری طرح نقاشی روی کاشی بوده و تکنیکها و اطلاعات خاصی در این زمینه را در اختیار هنرآموزان قرار می دهد . 
مرکز آموزش مجازی پارس ، ضمن برگزاری این دوره ها ، مدرک معتبر دوره را به هنر جویان رشته ی طرح نقاشی روی کاشی اعطا می کند .